Van Paolo Sorrentino zijn inmiddels twee series te bekijken die gaan over een zeer onconventionele paus in het Vaticaan: ’The young pope’ en het vervolg ’The new pope’.
Naast de filmische en visuele schoonheid, de geweldige acteerprestaties, de humor, de inkijk in het Vaticaan en nog veel meer, is het ook spiritueel een intrigerend avontuur en een feest om mee te maken, wat mij betreft.
Er passeert van allerlei controversieels de revue waardoor je verrast, verblijd en verward kunt raken en vaak onbedaarlijk in de lach schiet. Maar tegelijk geïntrigeerd het en zet je ook aan het denken.
Eén voorbeeld slechts uit de vele, de serie wemelt ervan.
Op een gegeven moment vertelt de paus aan de moeder van een ernstig gehandicapt kind dat hij in de hemel is geweest. Zij vraagt hem uiteraard hoe het daar is, hoe de hemel eruit ziet. Hij antwoord: precies zoals hier, maar met één verschil: in de hemel kun je God zien.
Meteen komt de uitspraak op die we kennen vanuit het Mahayana- en Zenboeddhisme: ’Samsara is nirwana en nirwana is samsara.’
Samsara verwijst naar ons dagelijkse, aardse en veelal kommervolle bestaan. Nirwana verwijst naar verlichting, bevrijding, verlossing.
Samsara wordt nirwana op het moment dat we met andere ogen en een bevrijd hart kunnen kijken naar de wereld, inclusief onszelf en alles en iedereen daarbinnen.
Dat kan je soms overkomen als even de schellen van je ogen vallen. Iedereen kent die momenten dat de boel oplicht, dat de wereld een door God gegeven bestaan lijkt te zijn. Ook al ben je niet gelovig of is er geen haar aan je lijf die aan wat voor God dan ook gelooft.
Maar als je het concept en woord ’God’ kunt bevrijden van zijn traditionele betekenissen die we er aan geven, gelovig of niet, kan de werkelijkheid af en toe in een nieuw, volstrekt helder licht komen te staan.
Dat zijn de momenten dat we in de woorden van deze paus, God zien.
Hij laat hier iets horen wat we niet gewend zijn te horen uit de mond van het hoofd van de katholieke kerk. Meestal is de hemel toch iets wat achter de werkelijkheid ligt of zich pas openbaart na de dood. Zoniet hier dus.
Bijna elk woord, elk beeld in deze twee series is geladen met betekenis en symboliek. Er lijkt niets te zijn wat overtollig of opvulling is.
Een boeiende inkijk op aardse en hedendaagse spiritualiteit. Want dat het Vaticaan naast alle schoonheid, eerbiedwaardigheid en devotie die we ook tegenkomen, tegelijk ook diep in de modder staat, wordt niets ontziend maar tegelijk met mededogen en veel aardse humor getoond.
Zeker met de al te menselijke, sluwe, maar ons tegelijk ontroerende staatssecretaris, die een rode draad spint in de serie. In al zijn loyaliteit en dienstbaarheid laat hij de paus rustig wachten omdat de coach van FC Napoli – waar hij groot fan van is (zijn enige verslaving zegt-ie zelf) – wat uitliep met diens persconferentie.
De lotus bloeit op uit de modder. Zonder modder geen lotus….
Zentrum 